Sarsaparilla to pnącze, które dorasta nawet do 50 m długości. Wytwarza małe kwiaty i czarne, niebieskie lub czerwone owoce. Korzeń sarsaparilli był używany od wieków przez rdzenną ludność Ameryki Środkowej i Południowej na:

  • impotencję seksualną;
  • reumatyzm;
  • dolegliwości skórne;
  • ogólny tonik na osłabienie fizyczne; 
  • bóle głowy i stawów;
  • przeziębienie;

Sarsaparilla w medycynie europejskiej znalazła zastosowanie już w 1536 roku wówczas była stosowana jako środek oczyszczający krew, środek moczopędny i promotor potu a także lekarstwo na kiłę i reumatyzm. 

Sarsaparilla została zarejestrowana jako oficjalne zioło w Farmakopei Stanów Zjednoczonych jako lek na kiłę od 1820 do 1910. Od XVI wieku do chwili obecnej sarsaparilla była stosowana jako środek oczyszczający krew i ogólny tonik, a także była stosowana na całym świecie w leczeniu dny moczanowej, kiły, rzeżączki, reumatyzmu, ran, artretyzmu, gorączki, kaszlu, skrofuły, nadciśnienia, zaburzenia trawienia, łuszczycy, choroby skóry i nowotworów.

Co kryje w sobie sarsaparilla

Sarsaparilla zawiera steroidy roślinne:

  • sarsasapogenin;
  • smilagenin;
  • sitosterol;
  • stigmasterol;
  • pollinastanol; 

oraz między innymi saponiny:

  • sarsasaponina;
  • smilasaponina;
  • sarsaparillozyd;
  • glikozyd sitosterolu. 

Większość właściwości sarsaparilli przypisano steroidom i saponinom. Saponiny ułatwiają wchłanianie przez organizm innych leków i fitochemikaliów, co odpowiada za historię ich stosowania w preparatach ziołowych jako środka zwiększającego biodostępność oraz wzmacniającego moc i działanie innych ziół.

Flawonoidy w sarsaparilli mają działanie modulujące odporność i chroniące wątrobę. W 2003r. patent USA opisujący te flawonoidy jako skuteczne w leczeniu chorób autoimmunologicznych i reakcji zapalnych poprzez ich działanie immunomodulujące. Sarsasapogenina i smilagenina były przedmiotem patentu USA z 2001 r., W którym stwierdzono, że mają zdolność leczenia demencji starczej, zaburzeń funkcji poznawczych i choroby Alzheimera. W patentowych odniesieniach do badań na zwierzętach smilagenina odwróciła spadek receptorów mózgowych u starszych myszy i przywróciła poziomy receptorów do poziomu obserwowanego u młodych zwierząt, odwróciła spadek funkcji poznawczych oraz poprawiła pamięć i zdolność uczenia się. 

Główne substancje chemiczne Sarsaparilli to:

  • acetylo-parigenina;
  • astilbina;
  • beta-sitosterol;
  • kwasy kawoilo-szikimowe;
  • dihydrokwercetyna;
  • diosgenina;
  • engeletyna;
  • olejki eteryczne;
  • epsilon-sitosterol;
  • eukryfina;
  • euryfina;
  • kwas ferulowy;
  • glukopiranozydy;
  • izoastilbina;
  • izoengetytyna;
  • kemferol;
  • parigenina;
  • parylina;
  • pollinastanol;
  • resweratrol;
  • ramnoza;
  • saponina;
  • sarasaponina;
  • sarsaparillozyd;
  • sarsaponina;
  • sarsasapogenina;
  • kwas szikimowy;
  • sitosterol-d-glukozyd;
  • smilagenina;
  • smilasaponina;
  • smilax saponiny AC;
  • smiglazyd AE;
  • smitilbina;
  • stigmasterol;
  • taksyfolina;
  • titogenina.

Badania

Badania kliniczne potwierdziły tradycyjne zastosowanie sarsaparilli w leczeniu chorób skóry, takich jak:

  • łuszczyca;
  • egzema;
  • trądzik;
  • trąd. 

Jednym z możliwych mechanizmów działania związków zawartych w sarsaparilli w leczeniu łuszczycy są właściwości oczyszczające krew. Osoby z łuszczycą mają wysoki poziom endotoksyn krążących we krwi (endotoksyny to fragmenty ściany komórkowej normalnych bakterii jelitowych). Sarsaponina, jeden z głównych sterydów sarsaparilli, wiąże się z tymi endotoksynami i usuwa je, poprawiając w ten sposób przebieg łuszczycy. Dzięki właściwością wiążącym endotoksyny sarsaparilla już od wieków była używana jako „oczyszczacz krwi”.

W jakich stanach chorobowych mamy do czynienia z wysokim poziomem endotoksyn:

Endotoksyny często są wykrywane w przypadku egzemy, zapalenie stawów czy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. 

Patent USA 2001 rok – na łuszczycę i choroby układu oddechowego

Patent cytuje obserwacje kliniczne i badania z udziałem dzieci i dorosłych ludzi z łuszczycą pospolitą, łuszczycą krostkową, erytrodermią łuszczycową i związanym z tym świądem. Po wprowadzeniu sarsaparilli w dawkach 3-6g na dobę zgłaszano wyraźną poprawę stanu zdrowia. Po odstawieniu sarsaparilli po ok. dwóch miesiącach leczenia nastąpiła dalsza stopniowa remisja zmian i brak skutków ubocznych. Dodatkowo wykazano, że sarsaparilla jest środkiem zapobiegawczym i terapeutycznym w chorobach układu oddechowego i alergicznych, takich jak: ostre zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa, astmatyczne zapalenie oskrzeli i przewlekłe zapalenie oskrzeli.

Sarsaparilla – zastosowanie

Roślina ta staje się coraz bardziej popularna (mimo że wielu moich pacjentów po usłyszeniu nazwy robi wielkie oczy ze zdziwienia). Sarsaparilla jest coraz szerzej dostępna w sklepach ze zdrową żywnością i zielarniach. Mozna ją dostać w postaci tabletek, kapsułek, suplementów liposomalnych, nalewek czy suszu do zaparzenia. 

Bardzo często sarsaparilla jest dostępna w preparatach łączących w sobie wiele ziół jako środek synergistyczny lub wspomagający biodostępność. Na dzień dzisiejszy nie wykazano żadnej toksyczności sarsaparilli ani skutków ubocznych jej stosowania; jednak spożycie dużych dawek saponin może powodować podrażnienie przewodu pokarmowego.

Jakie funkcje może spełniać sarsparilla

  • Odtruwające narządy
  • oczyszcza krew
  • wspomaga wchłananie
  • zabija bakterie
  • pobudza trawienie
  • zwiększa oddawanie moczu
  • chroni watrobę
  • sprzyja poceniu się
  • uśmierza ból
  • zabija grzyby
  • zmniejsza stany zapalne
  • zabija zarazki
  • obniża gorączkę
  • immuniomodulator
  • zwalcza wolne rodniki
  • łagodzi reumatyzm

Podsumowanie

Sarsaparilla to kolejna roślina, która niestety nie cieszy sie dużą popularnością, a szkoda. Saponiny, flawonoidy i fitysterol to składniki, które pełnia wiele funkcji i mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie.

Klaudia Jarmuszka-Kosmala

Jestem absolwentką Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, gdzie ukończyłam studia magisterskie na kierunku Dietetyka. Ukończyłam również studia podyplomowe na kierunku Psychodietetyka. W wolnym czasie uwielbiam gotować, a swoja pasja do zdrowego stylu życia staram się dzielić m.in. na instagramie @klaudia_jarmuszka_dietetyk tam również dzielę się wiedzą z zakresu dietetyki i zdrowia.

Możesz również polubić

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *